Ante a necesidade (e obrigación moral) perentoria de encamiñar a arquitectura facía os estándares máis altos de sustentabilidade (enténdase aquí desde o conxunto que engloba á economía, a sociedade e a ecoloxía) xorden novos proxectos como MatMap.
Unha plataforma para dar unha segunda aos materiais refugados xerados na construción e creada pola nova arquitecta alacantina María Martínez Moreno. Este proxectos xorde de forma natural por mor das súas propias investigacións que anhelan solucións construtivas máis respectuosas co medio ambiente.
“A plataforma busca conectar empresas que teñen este tipo de materiais con profesionais creativos capaces de darlle unha segunda vida no sector da construción.”
María Martínez é arquitecta pola universidade de Alacante, apaixónalle o deseño e a sustentabilidade, cóntanos que o seu camiño desde que acabou a carreira levoulle incansable a investigar sobre solucións construtivas máis respectuosas co medio ambiente.
Como unha gran maioría de novos arquitectos españois tivo que emigrar, o que serviu como semente da iniciativa que está a desenvolver, MatMap,, onde se ofertan materiais de construción procedentes de demolición, partidas descatalogadas e materiais ecolóxicos.
Sen preámbulos deixámosvos coa entrevista que tivemos a fortuna de realizar hai escaso días.
Como se definiría María Martínez Moreno?
Pois a verdade é que, como calquera outra persoa, son moitas cousas. Se tivese que destacar algo, diría que teño un profundo respecto polo medio natural. Para min, tanto a sustentabilidade como a conservación dos ecosistemas ten un papel primordial, e esta filosofía impregna cada día todos os aspectos da miña vida.
Apaixóname o deseño e as solucións sustentables e ademais creo firmemente que a creatividade e o talento son ferramentas moi potentes para o desenvolvemento de solucións innovadoras que sexan baixas en carbono, eficientes energéticamente e que en definitiva que respecten o medio ambiente.
Como, cando e por que xorde MatMap?
MatMap xorde de inquietudes persoais e experiencias profesionais que se uniron para crear un concepto de empresa que pretende crear unha disrupción na maneira de xestionar os materiais no sector da construción.
Por unha banda, o ‘’upcycling’’ ou reutilización creativa é un mundo que sempre me encantou, ademais de todos os beneficios ambientais que presenta, a creatividade dos resultados fascíname e custábame atopar exemplos ou entender como aplicar estes conceptos en arquitectura.
Tiven a sorte de ir a Holanda e traballar con Superuse studios que levan 20 anos construíndo con este concepto, puiden aprender como o fan e cando volvín a España deime conta de que ninguén o estaba facendo aquí, existía unha gran oportunidade e parecíame moi necesario.
TTras gañar o ICT business idea competition en Chipre e entrar en Lanzadeira en setembro de 2017 comezamos a dedicar todo o noso tempo e enerxía a sacar MatMap adiante. Actualmente, a parte de min, que teño formación de arquitecta, o equipo de MatMap está formado por Marc Alemany que é economista e ten un máster en dirección financeira e control de xestión e Milena Arango que está a cursar un máster en márketing e comunicación empresarial.
Atopáchesche con moitas dificultades? Cales foron as máis problemáticas?
Como moita xente saberá, o sector da construción é bastante tradicional, pouco dixital e masculino, non todos os profesionais ven as oportunidades que nos brinda a dixitalización. Por tanto, conseguir que cambien os seus procesos de traballo, en ocasións, vólvese moi complicado.
En contraposición, tamén atopamos outros profesionais que si nos entenden e axúdannos, ás veces de maneira desinteresada.
Outra das problemáticas que nos atopamos é a loxística, o prezo do material vai marcado tamén polo transporte para realizar, traballando con distintos provedores e sistemas de paletizado, complica algunhas transaccións.
Como detectaches a necesidade deste servizo?
Calquera que traballa no sector ou que estivo preto dunha obra deuse conta do moito que se tira (abrigo se falamos dunha demolición) ademais da cantidade de volume de material que se move.
Implantar sistemas de xestión tecnolóxica que detecten a tempo real os materiais locais existentes e que axude á súa comercialización parece unha boa solución. Sempre insistimos en que non necesitamos inventar nada novo, usando a tecnoloxía existente xa é posible.
Como é o día a día en MatMap?
Ningún día é igual que o anterior, encántame dicir que todos os días aprendemos algo novo.
A maior parte do noso tempo dedicámola a xestionar pedidos e falar cos nosos clientes. Actualmente os nosos procesos son moi manuais, parécenos que ten que ser así para poder empatizar e descubrir ben que necesitan tanto os nosos clientes como os nosos provedores.
Tamén dedicamos tempo a pensar no longo prazo, facer pequenas melloras de proceso e asistir a eventos e realizar actividade comercial.
Como é o proceso de deseño, desenvolvemento e comercialización en MatMap?
O noso proceso implica xuntar dous partes:
Por unha banda, os provedores que nos mandan toda a información para que nós anunciemos os seus materiais no noso catálogo. Coidamos a estética das fotos e facilitamos toda a información aos visitantes da nosa web.
Doutra banda, o cliente que busca materiais, a eles ofrecémoslles un trato personalizado axudándolles a atopar o que necesitan e asesorándoos cando nolo piden.
Delegaches funcións e centráchesche en partes concretas dentro de MatMap?
Si, como en toda evolución natural de calquera proxecto empresarial é normal empezar a delegar certas tarefas. É verdade que ao empezar hai pouco facemos todos case de todo. Pero aos poucos imos adoptando roles e ímonos especializando, de maneira que cando por exemplo hai un problema concreto con algún provedor específico é un de nós o que se encarga.
Cal foi (ou será) o momento crítico unha vez comezado MatMap?
Tivemos e teremos algúns máis, pensamos que sempre hai marxe para mellorar e evolucionar.
Quizá o noso primeiro momento crítico foi cando empezamos a vender e toda a aprendizaxe que derivou de tratar cos nosos clientes todos os días.
Outro dos nosos momentos críticos será cando evolucionamos tecnoloxicamente, todo o que validamos traballando manualmente empezará a funcionar de maneira automática. Parécenos un gran reto coordinar a todos os axentes e conseguir que os procesos se realicen de forma semiautomática, pero parécenos a evolución natural de todo o que expomos.
Cales son as vosas referencias?
A nosa primeira referencia é Superuse studios e a súa ‘’harvest map’’, pero existen moitas máis a nivel tanto nacional como internacional.
En España temos moi bos profesionais que aplican estes principios, pero o certo é que o fan caso por caso e non dunha maneira sistemática. Buscamos solucionar este problema, o noso obxectivo é xerar valor a todos os profesionais facilitando a procura e a loxística de materiais.
Como funciona o servizo de MatMap? A que segmento de clientes diríxesche?
O funcionamento é moi fácil. Por unha banda, axudamos aos provedores para vender os materiais descatalogados, recuperados de demolición ou ecolóxicos. Neste caso traballamos con fabricantes, distribuidores e empresas de demolición.
No caso dos clientes, en ocasións, téñeno moi claro e pídennos especificamente algo que temos en catálogo, tras comprobar dispoñibilidade xestionamos o transporte e as entregas. Outras veces o cliente ten unha necesidade e non sabe como resolvela, nós asesorámoslle sobre que material pódese adaptar ás súas necesidades. O noso público adoita ser profesionais da construción: deseñadores, arquitectos e construtores; e debido aos nosos prezos económicos tamén traballamos con particulares.
Como e para que utilizas as “novas tecnoloxías”? A “rede” facilitou o teu labor?
Existen moitas ferramentas dixitais que poden facernos a vida moito máis fácil, é certo que custa aprendelas, pero a longo prazo supoñen unha gran vantaxe. No noso caso, a tecnoloxía axúdanos en moitos aspectos relacionados coa xestión, por exemplo, temos unha base de datos de clientes onde rexistramos o estado de cada proceso de venda.
Ademais, a rede é unha parte fundamental do noso negocio, axúdanos a chegar a máis xente e ao mesmo tempo a permanecer de maneira constante na vida dos que nos seguen, mostrándolles exemplos e inspirándolles a través de como aplicamos a nosa filosofía.
Compaxinas ou complementas esta actividade con outros labores ou noutros campos?
O ano pasado facía pequenos traballos de arquitectura, pero funos acabando e actualmente a miña prioridade é MatMap, é un proxecto ambicioso e moi motivador e necesito toda a enerxía posible para poder sacalo adiante.
A arquitectura, ten abertos moitas frontes de batalla ( LSP, Bolonia, paro, precariedade laboral, COAs, ETSAs, emigración, comunicación, etc), non serán demasiados para a polarización existente dentro da mesma?
Na miña opinión, a polarización é a consecuencia natural dos cambios que se están producindo na sociedade e que non só está a afectar á arquitectura. Un das formulacións que me parece erróneo, é a visión cara a nosotrxs e para nosotrxs dos arquitectxs, considero que hai mirar máis aló, ser moito máis multidisciplinares, e enfocar o noso traballo desde o que a sociedade necesita de nós como profesionais.
Ata que non traballemos dunha maneira clara por e para a sociedade, máis aló do prestixio ou de saír nas revistas, a sociedade non nos devolverá a mirada dando valor ao traballo que realizamos.
Como ves o futuro da arquitectura? E o da profesión?
Pois estou convencida que se producirán grandes cambios, a arquitectura, do mesmo xeito que todos os nosos procesos produtivos, necesitan cambiar e ir adaptándose para solucionar os problemas sociais e ambientais, que está claro serán o noso gran reto para os anos vindeiros.
O futuro da profesión pasará por aplicar criterios de sustentabilidade a cada traballo que se realice. As normativas endureceranse cada vez máis en canto a xestión de residuos, as recomendacións desde Europa xa falan dun 75% de taxa de reciclaxe, nun sistema como o actual será moi difícil de implantar. Os cambios virán desde moitos ámbitos e queda moito por mellorar!
Que melloras crees que son fundamentais e que deberían ser postas en marcha de forma inmediata?
Na miña opinión, é inconcibible a realización de calquera tipo de arquitectura ou deseño no que non se estean aplicando criterios de sustentabilidade, en todos os ámbitos, desde o deseño, os materiais, a coordinación e xestión da obra, nosa actividade xera un impacto enorme! só en España xéranse 46 millóns de toneladas de RCDs (residuos de construción demolición) ao ano.
A tecnoloxía é fundamental para mellorar os procesos. Temos moitísimas ferramentas dispoñibles e aínda que hai que investir tempo en formarse, a longo prazo mellorará o funcionamento do sector.
Como “emprendedora” que opinas dos arquitectos que “abren e/ou recuperan” novos campos e/ou enfoques da profesión?
Parécenme profesionais moi interesantes, sempre digo que o arquitecto é un perfil moi potente cando se converte en emprendedor, estamos afeitos resolver problemas máis aló do convencional e sabemos traballar duro. Paréceme que o mundo está cheo de oportunidades para mellorar dentro e fóra de como se entende tradicionalmente a profesión de arquitecto. Encántame ver que hai outros compañeiros que proban, experimentan e achegan valor máis aló da maneira convencional.
Estás contenta coa traxectoria realizada ata agora? Que proxectos de futuro che(vos) esperan?
Si, estamos moi contentos, aprendemos moitísimo e cada día dámosnos/dámonos conta do moito que aínda nos queda por facer e as oportunidades que existen.
Tamén estamos moi agradecidos a Lanzadeira por todo o que nos axudaron, está a ser xenial contar co seu apoio.
Para o futuro, esperamos dar cada vez un mellor servizo, volvernos expertos en loxística e ser os mellores asesorando, queremos axudar achegando o noso granito de area para volver os procesos construtivos máis sustentables.
Somos conscientes de que nos enfrontamos a unha gran complexidade, pero cremos sinceramente no que facemos e o beneficio que ten para todos os axentes da construción e a sociedade.
Para acabar, que lles aconsellarías aos actuais estudantes e futuros profesionais de arquitectura?
Que investiguen, que aprendan, que se apunten a toda as charlas e eventos que poidan, que se relacionen con profesionais con distintas formacións e que viaxen todo o que lles sexa posible. Hai un mundo de posibilidades e millóns de retos a resolver, o fracaso sería non tentalo. Pero abrigo, diríalles que buscasen o seu propio reto, o noso é converter todo aquilo aparentemente inservible nun recurso prezado apuntádesvos?.
María Martínez Moreno · MatMap, materiais de construción que buscan unha nova vida
Xullo 2018
Entrevista realizada por Ana Barreiro Branco e Alberto Alonso Oro. Agradecer a María, Milena e Marc o seu tempo e predisposición con este pequeno espazo.
Arquitecto y editor en veredes, arquitectura y divulgación. Invernalia es un buen lugar. A veces escribo en Fundacion Arquia.
